Inleiding

De bedoeling van de plastickeuteljacht is om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de vervuiling met zogenaamde ‘plastickeutels’ (‘nurdles’ of ‘pellets’ in het Engels) in het estuarium van de Schelde. We doen dit door op zoek te gaan naar plastickeutels die aangespoeld zijn op de oevers. Telkens noteren we de locatie, we maken een foto en nemen een sample mee.

Veiligheid

  • Deelname aan de plastickeuteljacht is geheel op eigen risico.
  • Doe aub niets dat onveilig aanvoelt en zorg dat je nooit alleen op pad bent. Sommige plekken zullen té moeilijk bereikbaar zijn: forceer niets. Indien je iets opmerkelijk ziet, kan je altijd een foto nemen en er melding van maken.
  • De belangrijkste potentiële gevaren zijn slib waarin je kan wegzinken en stromend rivierwater. Test - indien nodig - altijd even of je ergens wel goed kan gaan staan. Normaal is er geen reden om te dicht de waterlijn te naderen en er is geen enkele reden om in de Schelde zelf te stappen. Merk op dat stromend water bijzonder veel kracht kan ontwikkelen, zelfs al staat er maar 10 à 15 cm water.
  • Zorg ervoor dat je aan het weer aangepaste kledij draagt. Kijk na of er kans is op regen, wat de temperatuur zal zijn, etc en voorzie het nodige.
  • Respecteer de fauna en flora. Probeer de natuur niet te verstoren. Raak geen dieren aan, laat planten staan, etc.
  • Zorg ervoor dat je voldoende eten en drinken mee hebt. Beter te veel dan te weinig.
  • Zorg dat je het telefoonnummer van je teamcoördinator bij de hand hebt.
  • Zorg dat de batterij van je smartphone volledig is opgeladen voor je vertrekt.

Benodigdheden

Een handig overzicht van de benodigdheden vind je op deze flyer. Wat staat er op?

  • Een smartphone met de ‘What3Words’ applicatie op geïnstalleerd of een browser. De app vind je in de App Store. Stel de app in op Nederlands en geef (indien nodig) toestemming om je internetverbinding en GPS-locatie te gebruiken. Je kan What3Words ook via de browser op je telefoon gebruiken, dan moet je de app niet installeren.
  • Een stuk karton of stof (of iets dergelijks) waar in het midden een vierkant gat in gemaakt is van exact 25 x 25 cm. Zorg dat de rand minstens 5 cm breed is.
  • Papiertape (zoals je gebruikt bij het schilderen) en een dikke donkerkleurige stift om er op te kunnen schrijven.
  • Een fotocamera. Als je smartphone goede foto’s maakt, is dat voldoende.
  • Handschoenen die je toelaten iets fijn op te pikken.
  • Een kleine plantenschop en eventueel een kleine handrijf.
  • Een vergiet en - indien mogelijk - een zeef of iets dergelijks met gaten tussen 5 en 8 mm. Dat laatste kan bijvoorbeeld ook een klein plantenpotje zijn met gaatjes onderaan. Het idee is dat je de plastickeutels, met een diameter van ongeveer 4 mm, kan scheiden van alles wat groter (via de zeef/plantenpotje) of kleiner is (via het vergiet).
  • Verschillende propere confituurpotjes met een goed sluitend deksel, zeer goed sluitende diepvrieszakjes of iets dergelijks. Minstens 1 per meetlocatie, dus tussen 5 en 10 is ideaal.
  • Eventueel een kleine emmer en een stuk touw. Hiermee kan je eventueel wat water scheppen om je materiaal te spoelen (optioneel).
  • Stevige kledij en waterdicht schoeisel.
  • Een vuilniszak.
  • Lunchpakket en iets om te drinken.

Manier van werken

  1. Spreek met je team af wie welke delen van jullie ‘zone’ zal onderzoeken. Als je nog geen team of zone hebt, kan je vanaf 10u terecht op Stormkop (DROOGDOKKENWEG 4,2030 ANTWERPEN).
  2. Ga minimaal met 2 op pad.
  3. Zoek langs de vloedlijn (dit is het hoogste punt waar het rivierwater komt) naar plastickeutels. De plastickeuteljacht gaat door bij laag water, dus normaal gesproken is de rivier voldoende ver verwijderd.
  4. Kijk over een stuk van ongeveer 100 meter waar de meeste plastickeutels bij elkaar liggen.
  5. Bepaal op What3Words de locatie van de plek. Deze zal aangeduid worden met drie (unieke) Nederlandse woorden. Bijvoorbeeld ///voorzien.azijn.handjes (dit is de locatie van Stormkop).
  6. Vermeld de 3-woordenlocatie op je (kartonnen of stoffen) kader. Hiervoor kan je best de papiertape gebruiken, je moet dit immers meerdere keren kunnen doen.
  7. Leg de kader op de plek met de meeste plastickeutels.
  8. Maak een foto van pal boven de kader waarop de vervuiling zo duidelijk mogelijk te zien is én waarop je de 3-woordenlocatie goed kan lezen. Zo kunnen we achteraf makkelijk bepalen waar een foto gemaakt werd. Indien er veel grove vervuiling of houterig materiaal over de plastickeutels ligt, verwijder je het voorzichtig en maak je een tweede foto met een beter zicht op de plastickeutels zelf.
  9. Indien praktisch haalbaar, doe je de grove plasticvervuiling in de vuilniszak en neem je het mee.
  10. Gebruik je schopje, rijf, vergiet en/of zeef om alle plastickeutels binnen het stuk van 25 x 25 cm te verzamelen. Doe ze in een confituurpotje of goed sluitend zakje en label deze ‘sample’ met de bijhorende 3-woordenlocatie. Let op: het is niet zinvol om meer plastic keutels te verzamelen dan er strikt binnen het vierkant liggen. Daarmee maak je het net moeilijker om achteraf met de foto’s te kunnen werken. Ook als er erg weinig plastickeutels liggen, is dat ok. Als er teveel plastickeutels liggen voor 1 potje, gebruik er gerust meerdere. Als er een beetje vuil mee komt, is dit geen probleem.
  11. Noteer alle nodige observaties. (Zie volgende sectie.)

Verzamelen gegevens en samples

Het is belangrijk dat je alle gegevens en samples uit je plastickeuteljacht zo snel mogelijk deelt met de organisatie:

  1. Vul bij de start van je plastickeuteljacht eenmalig alle gegevens over je team in op dit online formulier of dit offline formulier.
  2. Vul voor elke sample dit offline formulier in of de online versie: Als je een Google login hebt, kan je dit online formulier gebruiken. Alternatief gebruik je dit online formulier. Maak eventueel een bookmark, dit ga je wellicht een paar keer nodig hebben.
  3. Upload de foto’s van je vindplaats. Als je het formulier met Google login gebruikte, kon je dit meteen doen. Alternatief bezorg je de foto’s aan antwerpen@schaliegasvrij.be (via WeTransfer of dergelijke).
  4. Bezorg ons je samples! Bij voorkeur breng je de samples naar Stormkop op zondag 3 november (tot ten laatste 18u). Alternatief kan je de ophaaldienst gebruiken die op zondag 3 november in de Antwerpse haven rondfietst (zie onder). Als dit allemaal niet lukt, kan je de samples tijdens de week bezorgen bij LEF (Lange Lozanastraat 107, 2018 Antwerpen).
  5. Als je offline formulieren hebt gebruikt, kan je die best aan ons bezorgen via dezelfde weg als de samples. Op zondag 3 november in Stormkop, daarna kan je ze bij LEF bezorgen. Alternatief maak je een scan en mail je naar antwerpen@schaliegasvrij.be.

Ophaalpunten

Het Antwerpse Bullit team voorziet een ophaaldienst voor de samples. Daarvoor moet je de samples in een duidelijk zichtbare en gesloten container (bijvoorbeeld een kartonnen doos met hashtag #plastickeuteljacht) achterlaten op 1 van de plekken op de kaart hieronder. Het ophaalteam start om 14u bij het verste punt in de haven. Let op: Indien je in Doel op plastickeuteljacht gaat, meld dit dan zeker bij Arduïn, want de ophaling is daar niet gegarandeerd.

Deel op sociale media!

Laat op sociale media (Twitter/Facebook/Instagram/…) merken dat je meedoet aan de plastickeuteljacht. Hiervoor kan je bijvoorbeeld een post of tweet maken met je foto van een sample. Voeg zeker de hashtag #plastickeuteljacht en/of #plastickeutels toe. Voeg ook de Whats3Words locatie toe van de vindplaats (inclusief de drie streepjes), bijvoorbeeld: ///voorzien.azijn.handjes.

Ook een foto van je team, met je “vangst” of net voor je op jacht gaat is heel leuk om te delen!